Tsumami zaiku to tradycyjne
rękodzieło uprawiane od schyłku epoki Edo (1603 – 1868) aż do dziś i uważa
się ozdoby wykonane ta techniką za niezbędny element tradycyjnego stroju
Japonii - kimono.
Pierwsze wzmianki o
ozdobach w formie żurawi i chryzantem wykonanych z niewielkich kawałków tkanin
pochodzą z okresu Bunsei (1818 - 1830). W tym okresie popularnym upięciem stał się kok
nazywany shimada-mage, którego
kształt umożliwiał wpięcie ozdób przy skroniach i po bokach głowy.
 |
| Jedno z pierwszych przedstawień jedwabnych kanzashi |
Wcześniej
ozdoby do włosów cieszyły się mniejszym uznaniem, bowiem kobiety nosiły fryzurę
zwaną taregami, czyli długie
włosy związane luźno na plecach w koński ogon. Dopiero zmiana mody w okresie
Edo przyczyniła się do spopularyzowania ozdób do włosów. W okresie Edo kobiety
z gminu zaczęły czesać włosy w upięte koafiury (choć na konserwatywnym
cesarskim dworze taregami nadal było
wiodącym trendem).
Ozdoby do włosów stały się z czasem główną ozdobą
japońskich kobiet które nie lubiły biżuterii w europejskim stylu (bransolety,
kolczyki, pierścienie etc). Duży wpływ na modę miały gejsze, które pojawiły się
jako klasa zawodowa właśnie w tym okresie. Choć dziś geiko są postrzegane jako element tradycji i uznawane są za
konserwatywne, w okresie swojej świetności często wyznaczały nowe ścieżki w
modzie. Po więcej informacji na temat geiko
zapraszam do lektury Women of the
pleasure quarters Lizy Dalby.
 |
| Kobieta nosząca szylkretowe grzebienie |
Obecnie tsumami kanzashi to sztandarowa ozdoba do stroju narodowego Japonii, kimono. Nosi się je w szczególności do furisode, niezmiernie ozdobnego kimono noszonego min. w trakcie ceremonii wejścia w dorosłość zwanej Seijin no Hi. Święto to zwiastuje ukończenie 20 roku życia. W trakcie przypadającego na drugi poniedziałek stycznia święcie (od 2000 roku jest to święto ruchome, wcześniej wypadało 15 stycznia) młodzi ludzie wracają do rodzinnych stron na uroczystości organizowane przez gminę i tego dnia można zauważyć na ulicach kolorowe niczym motyle młode kobiety w tradycyjnych strojach. Nieodłącznym elementem tego stroju są właśnie ozdoby fryzur wykonane w technice tsumami zaiku.
 |
| Seijin no Hi Fot. http://zuco.org/ |
Obecnie większość osób parających się
ta techniką to hobbyści-samouki i jedynie nieliczne osoby zostały przeszkolone
przez uznanych mistrzów. Dziesięć lat temu, gdy technika ta była niemal
nieznana w Europie, w Japonii żyło tylko pięciu formalnie rozpoznawanych
mistrzów. Dziś sklepów gdzie sprzedaje się kanzashi jest bardzo wiele, w tym
sklepy online jak Rakuten, ale jedynie nieliczne mogą poszczycić się wyrobami w
pełny tradycyjnymi. Jednym z takich sklepów jest Oharibako w
Kyoto, gdzie kanzashi jest jedynie częścią asortymentu, zaś sklepem całkowicie
poświęconym kanzashi jest TSUMAMI-DO
w Asakusabashi, dzielnicy Tokyo.
 |
| Sklep Tsumami Do Fot. http://tsumami-do.com/ |
